لوگو امرداد
راستی و درستی

اشتاد ایزد؛ بیست‌وششمین روز از امردادماه در گاهشمار زرتشتی

اشتاد ایزد بیست‌وششمین روز از امردادماه زرتشتیاشتاد روز و تازه ز گل بوستان

ای دوست می ستان ز کف دوستان

امروز اشتاد ایزد از ماه امرداد سال 3757 زرتشتی، سه‌شنبه 22 امردادماه  1398 خورشیدی 13 آگوست 2019 میلادی

اشتاد یا ایزدبانو اشتاد، در اساطیر ایران نام یک ایزدبانو است که ایزد پایدار روز بیست‌و‌ششم هر ماه در کاهشمار زرتشتی نامیده می‌شود. اشتاد به چم «راستی و درستی» است. این ایزد راهنمای مینویان و جهانیان است.

واژه‌ی اشتاد از بنیان و نهان ارشتاد یا ارشتات بوده که در گذر زمان به اشتاد تبدیل شده‌ است. ارشتات به معنای راستی و درستی است و در یسنا ۱۶و همچنین در دو سی روزه‌ی کوچک و بزرگ، در ردیف سی فرشته‌ در پیوند با روزهای ماه به شمار آمده‌ است.

در آیین مزدیسنا بر این باور است که خداوند، زمین را در اشتاد روز آفرید. بنا به این روایت برخی اشتاد روز را، روزی خجسته دانسته‌اند.

اشتاد همچنین رهنمای مینویان و جهانیان شمرده شده و با دو ایزد دیگر، یعنی زامیاد (ایزد زمین) و رشن در پیوند ویژه‌ و نزدیک دارد و ایزد اشتاد همکار و یاور امشاسپند «امرداد» بوده و در اوستا به چم «کار و دادخواهی» هم آمده است.

زرتشت بهرام پژدو می‌سراید: «روانت باد ویژه جان و دل شاد / نگهدارت سروش و رشن و اشتاد

چهار روز در نزد زرتشتیان ارج بسیار ویژه‌ای دارد: مهر، آذر، ورهرام و اشتاد و برای هر یک از آن ها زیارتگاهی ساخته شده است. یکی از نیایشگاه‌های زرتشتیان کرمان، «شاه اشتاد ایزد» نام دارد. این زیارتگاه که در محله گَبر آباد در شمال شرقی شهر کرمان جای دارد، به این ایزد ویژه شده است.

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

اسب، گاو و ستور به گشتن، هل تا به درستی آیی (بازگردی).

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

در (اشتاد) روز، اسب و گاو ستور / به گشتن افکنی مایه گیرند و زور

در بندهش پیرامون این ایزدان آمده است:

آن سه فره بر چینوت برایستند. آنجا که رشن، روان را آمار کند و اشتاد و زامیاد، روان را بر ترازو بگذارند.

 در شاهنامه آمده است:

«همه ساله ز اشتاد و از آسمان / تن و جانت با شادی و کامتان».

مسعود سعد سلمان گوید:

«اشتاد روز و تازه ز گل بوستان / ای دوست می ستان ز کف دوستان».

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

اشتاد‌روز و تازه ز گل، بوستان

ای دوست می ستان ز كف دوستان

در بوستان نشین و می ‌لعل نوش

زیرا كه سبز گشت همه بوستان

 ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه می‌نویسد: «در این روز خداوند زمین را بیافرید». سفر کردن و خون گرفتن در این روز نیکوست.

یادروز 22 امردادماه:

شاه سابق (محمدرضاشاه پهلوی) در سال 1332خورشیدی نامه بركناری دكتر مصدق از نخست وزیری ایران را امضا كرد.

 

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-02-01