«فرمانروایی ساسانیان که با پادشاهی اردشیر بابکان آغاز میشود یکی از سرنوشتسازترین و کلیدیترین دوران تاریخساز ایران باستان به شمار میرود. دربارهی چگونگی آغاز این دورهی تاریخی که خود نقش میانجی را در مرحلهی گذار از روزگار باستان به دوران اسلامی (پس از اسلام) ایفا کرده، سخن فراوان است.
نیکبختانه بنمایهها (:منابع) به جا ماندهای که سخن از چگونگی این آغاز دارند فراوان و در ردههای گوناگون زبانی و جغرافیایی نوشته شدهاند و اگرچه همه همسو با ساسانیان نیستند، اما در بسیاری از روایتها (به جز بخشهایی) همسخن و همرای به نظر میرسند.
این بنمایهها چنیناند: نوشتارهای تاریخنگاران یونانی-رومی، ارمنی، مسیحیان سریانی، داستانها و نوشتارهای پارسی میانه (پهلوی)، یافتههای باستانشناسی (دربرگیرندهی بازماندههای متنی، سنگنبشتهها، چرمنبشتهها، پاپیروسها و سکهها و سفالینههای منقوش به چند زبان و دبیره)،تاریخهای اسلامی و عربی.
گفتارهای بازمانده همه همسخناند که اردشیر بابکان پس از واپسین شکست فرمانروای اشکانی، اردوان پنجم، در سال ۲۲۴ میلادی در دشت هرمزدگان دودمان اشکانی را برانداخت و دودمان ساسانی را بنیاد گذاشت. اردشیر از آن پس خود را «شاهنشاه» (درپهلوی: شاهانشاه) نامید و تصرف سرزمینی که ایرانشهر یا «ایران» میخواندش را آغاز کرد.»
آنچه در بالا آمده بخشی از نوشتار «برآمدن ساسانیان در گذار تاریخ» است به قلم فرشید ابراهیمی پژوهشگر تاریخ و دبیر گروه تاریخ امرداد، که در هفتهنامهی 395 چاپ شده است. ابراهیمی در این نوشتار به چگونگی روی کار آمدن دودمان ساسانیان پرداخته است.
خرید اینترنتی شمارهی 395 امرداد
لینک اشتراک ایمیلی هفتهنامه امرداد