کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس به ارمنی: Սուրբ Թադևոս եկեղեցh)) در سال ۱۱۴۷ خورشیدی برابر با ۱۷۶۸ میلادی بنیادگذاری شد ولی برپایه‌ی سنگ یادبودی که بر دیوار مجاور ورودی کلیسا نصب شده زمان ساخت این سازه ۱۱۸۷ خورشیدی برابر با اکتبر ۱۸۰۸ میلادی یاد شده است.همچنین با استناد به خاطرات هُوسِپ هُوهانِسیان این کلیسا در ۱۱۶۰ خورشیدی، نخستین روز سپتامبر ۱۷۸۸ میلادی به دست اسقف اعظم، گریکور دِرهُوانِسیان، تقدیس شده است. عمارت کلیسا از روزگار زندیه بر جای مانده است. این کلیسای کهن در تهران، خیابان مولوی، بازارحضرتی، کوچه‌ی ارامنه جای دارد.
در سال ۱۷۶۸ میلادی در زمان سلطنت کریم خان زند، ارمنیان تهران اولین کلیسای خود را به نام کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس در کوچه ارامنه ساختند.
در صحن آن ارامنه و بسیاری از شخصیت‌های سیاسی اروپایی روسیه و انگلستان به خاک سپرده شده‌اند. مساحت محوطه کلیسا شامل: حیاط، اتاق‌ها و کلیسا ۳۵۰ متر مربع است.
کلیسا بنایی یک اشکوبه (:طبقه) است؛ این کلیسا از حیاط، تالار آیینی، ایوان، ورودی به تالار، اتاق گوشه جنوب خاوری (:شرقی) تالار و فضای نیمه بازی در بخش خاوری تالار تشکیل شده است. طرح تالار تداعی کننده کلیساهای کوچک محله جلفای اصفهان است. محراب کلیسا در خاوری‌‌ترین بخش تالار و به‌گونه‌ی ایوانی در میان تالار جای گرفته است.
سال ۱۳۴۸ خورشیدی (۱۹۷۰ میلادی) هنگام رنگ کردن دیوارهای کلیسا، گچ دیوارها فرو ریخت و نقاشی‌هایی در زیر گچ پدیدار شد. پس از آن دیگر دیوارهای کلیسا مورد بررسی قرار گرفت و شماری نقاشی دیگر از زیر گچ نمایان شد. برخی پژوهشگران این نقاشی‌ها را اثر هوناتان می‌دانند. نقاشی‌ها شامل گل و گیاه و پرندگان است و به گونه‌ی زیبایی با رنگ و روغن بر روی دیوارها به تصویر کشیده است.
شماری از چهره های سیاسی، فرهنگی و مذهبی در این کلیسا به خاک سپرده شده‌اند که در دنباله نام آن‌ها آمده است.
چارلز آلیسون (Charles Alison)، درگذشته‌ی ۱۸۴۲ در تهران، وزیرمختار انگلستان در ایران
دکتر کلن درگذشته ی ۱۲ ژانویه ۱۸۴۹ میلادی، کشیش، معلم الهیات اهل انگلستان و برگرداننده (:مترجم) تورات و انجیل از زبان عبری به زبان فارسی
چارلز اسکات درگذشته‌ی ۲۸ اکتبر ۱۸۷۲ میلادی، هموند (:عضو) هیات اعزامی انگلستان و پسر والتر اسکات نویسنده و شاعر معروف سده ۱۸ میلادی
داوید مگردیچیان داویانس، نامور به حکیم داودخان پزشک ویژه‌ی فتحعلی شاه، درگذشته‌ی ۱۸۵۲ میلادی
گریگوریان خان، پادشاه اهل هندوستان
هنری لیندس، افسر آموزش سربازان ایران، درگذشته‌ی ۱۸۵۱ میلادی
زاتی، اهل اتریش مهندس نظام و معلم ریاضیات مدرسه دارالفنون، درگذشته ۱۸۵۴ میلادی
کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس ۲۶ آبان‌ماه ۱۳۷۸ خورشیدی، به شماره ی ۲۵۰۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.
کلیسای کهن تادئوس مقدس، ساخت سال 1768 میلادی که آرامگاه گریبایدوف(مجری عهدنامه ترکمن چای) در دیوار حیاط آن جای دارد
در کوتاه ورودی کلیسای تادئوس و آرامگاه کشیش کِلن انگلیسی مترجم تورات و انجیل به فارسی درستون دیوار. 1849 میلادی
کلیسای تادئوس مقدس در دوران زندیه ساخته شده است. 1768 میلادی
آرامگاه چارلزاسکات پسر والتر اسکات نویسنده بزرگ سده‌ی 18 میلادی در دیوار نیایشگه تادئوس مقدس
تابلویی بسیار کهن از حضرت مسیح در کلیسای تادئوس مقدس
آرامگاه یکی از سرداران هندی در ستون نیایشگاه کلیسای تادئوس مقدس
آرامگاه گریگورخان پادشاه اهل هندوستان در دیوار روبرو
آرامگاه الکساندر شاهزاده گرجستان در دیوار سالن نیایشگاه کلیسای تادئوس
ناقوس کهن کلیسای تادئوس
اسقف اعظم سبوسرکیسیان
جا اسفندی که کشیش به هنگام مراسم و نیایش دینی استفاده میکند
فرتور از همایون مهرزاد است.
1393
یک پاسخ
عکسهاوگزارش بسیار عالیبودموفقباشید